IJzertekort bij Ziekte van Crohn en Colitis Ulcerosa

Van alle mensen met ziekte van crohn of colitis ulcerosa (IBD) heeft 14% een te kort aan ijzer. Dit wordt door de artsen vaak anemie genoemd. Een te kort aan ijzer kan bijvoorbeeld voor vermoeidheid zorgen. Als iemand met IBD weet je dat je ook vermoeid kan zijn door de IBD. Als je last hebt van vermoeidheid, let dan goed op je voeding zodat je een te kort aan ijzer zoveel mogelijk kan indammen.

IJzer

IJzer is onder andere verantwoordelijk voor hemoglobine. Hemoglobine is een onderdeel van de rode bloedcellen die het zuurstof door ons bloed vervoeren. Wanneer je te weinig ijzer in je lijf hebt, is het dus logisch dat je bijvoorbeeld vermoeid bent.

We kennen twee verschillende soorten ijzer en beide hebben ook verschillende opneembaarheid in ons lichaam. 90% van onze ijzeriname komt uit non-heemijzer. Voorbeelden zijn brood, peulvruchten, donkergroene groenten (spinazie), ei en vleesvervangers. Non-heemijzer komt voor in zowel dierlijke als plantaardige producten. Heemijzer komt echter alleen voor in dierlijke producten. Heemijzer vinden we in vlees en vis. In kip en varkensvlees zit minder ijzer dan in rundvlees.

IJzer wordt opgenomen in het eerst gedeelte van de dunne darm, het duodenum. In dit gedeelte wordt 25% van heemijzer uit voeding door het lichaam opgenomen. 1 – 10% van non-heemijzer wordt opgenomen. De opneembaarheid verschilt en bepaalde voedingsmiddelen kunnen deze opneembaarheid beïnvloeden.

Voedingsmiddelen die effect hebben:

Positieve invloed:

• Vitamine C bevordert de opname van nonheemijzer. Wanneer je een bron van vitamine C (bijvoorbeeld fruit) tegelijk eet met een ijzerrijk product, vergroot je de opname van het ijzer. Je kunt dit doen door na de warme maaltijd een stuk fruit te eten.

Negatieve invloed:

• Calcium vermindert de opname van zowel heemijzer als non-heemijzer;
• Granen en peulvruchten (stof: Fytaat) vermindert de opname non-heemijzer;
• Thee of koffie (stof: Polyfenolen) vermindert de opname van non-heemijzer.

Het advies is om deze producten niet te combineren met ijzerrijke producten.

Conclusie

Dit is een best lastig onderwerp hé? Ik zet het nog even kort voor je op een rijtje:

• Heemijzer (dierlijke producten) wordt beter opgenomen dan non-heemijzer (zowel dierlijke als plantaardige producten);
• In het algemeen is het aan te raden om meer plantaardige dan dierlijke producten te eten. De juiste combinatie van producten om de opname van non-heemijzer te optimaliseren is dus erg belangrijk;
• Vermijd de combinatie van zuivel, thee, koffie, granen en peulvruchten en producten die veel non-heemijzer bevatten;

Neem altijd een portie fruit in combinatie met een ijzerrijke producten.